Lo mainat
Qu’avoi hred au desvelh aqueth matin. Qu’aví dromit dab un mus de paur e los mens amics tanben. Sonque Eardic n’ac avè pas hèit. Com de costuma, eth que ns’avè guardats tota la nueit. Que la s’avè passada a claverar las ombras qui negrejavan lo tresnueit, mes n’i vedó pas arren. No’m digó pas arren mei abans de’s quilhar a l’espèra. Que’ns quilhèm tanben, chepicats, las armas brandidas. Ne mudava pas, com s’avè lo còr qui’s clavava. Qu’èran longas las segondas. Esperar shens sàber arren qu’ei tostemps de mau sofrir. Eardic que sentiva ua preséncia. Ua preséncia opressanta qui’ns gaitava, emboscada per las espessors deus broishagars. Aquesta, qu’èra a esperar probable la malòra quan poderé préner lo hòrt sus nosautes. Que sentiva a la nosta paur bahida e mantun còp Eardic que tienó la banda amassa, shens parlar, d’un espiar e sonque. Qu’esperava que’ns desamassèssim tà ns’atacar. Qu’avèm a har rampèu a despieit de çò que’ns cridava l’auruga. Las camas tremolantas, qu’esperàvam, ansiós. Eardic que la trobè totun e que nse n’avisè dab la soa votz costumèra, planpausada :
« Qu’ei aus nostes davants, çò comencè chebitejant, se la nse volem véncer, qu’averam a l’atacar de totas parts. Un còp atutada, que’ns desliurarà deu mauhat.»
Que’ns placèm segon que digó. Puish que hasó lo senhau. Que carguèm en bèth cridar, cercant hitge entà véncer la paur qui ns’opressava lo piet. Qu’èra velòça la bèstia. N’èra pas sonque ua ombra taus nostes uelhs e ua brusida tà las nostas aurelhas. Eardic que corrè aus sons darrèrs e tot escàs que’u hasom seguici. Peus broishagars, au dessús deus varrats, enlà deus plèishs e peus tojars. Que corrom a desalenà’s. B’èri chop de sudor, qu’aví la cara roja. Que’m sentivi las camas gahadas peu flaquèr. Puish lo noste gavidaire que s’estanquè dret, au bèth miei d’ua clarèra, gahat per çò qu’i vedè. Que l’avèm perduda la bèstia, mes qu’avèm trobat çò que cercàvam : los mainats.
Qu’èran tots jaçats, com adromits, au hons deus dolhs qui traucavan lo palud. Qu’avèn suu front la marca, la medisha qu’avèm vist suu casso. Que sautèm aus dolhs entà’us segotir, mes arrés non se desvelhè. Qu’èran hreds e imobiles, calhats per aquera rigiditat que balha la mort. Qu’èram arribats tròp tard. En cèrcas de responsas, que’ns virèm de cap a Eardic qui èra demorat au sec. Que gaitè lo mainat mei pres abans de dessenhar lo signe davant eth.
«Que son presoèrs com nosautes deu poder de la marca, çò comencè, mes per ua rason qui m’escapa que son mantienuts vivents.
– Mantienuts ? çò’u tornèi.
– Quiò mantienuts, çò digó en trempar la soa man au dolh mei pres, per estar plens aquestes traucs, ne’n son pas d’aiga.»
Susprés, que’ns trempèm las mans en lo liquide qui negava los mainats. La soa natura ne cambiava pas briga de la de l’aiga. Que l’averem poduda béver. Que pareishè tan pura. N’i avè pas sonque la soa temperatura que’ns destorbava. Qu’èra caut lo liquide, quan l’aire nse nafrava los arms deu son nhac mei torrat. Sobte, lo hum qui s’escapava deus traucs qu’embrumè lo palud. Qu’èram pauhicats. Que sortim lèu deus dolhs dab la paur de ns’i estar presoèrs. La bruma que vadè de mei anar mei espessa e lèu ne s’i vedè pas mei arren. Ne s’i entenè pas mei arren tanpòc. Los quites trucs deus nostes còrs que’s carèn. Ua fòrma que s’avançava per la bruma. Qu’estó chebitejat lo nom de la bèstia : la Dēlas’atā.
Amassa contra era, que’ns brandim las armas. Que cridèi entà que s’estanquèssi, mes que contunhava a avançar contra nosautes. Que s’avancè dinc a vàder vededera. Qu’èra un mainat. Que s’aperava Ledas, hilh d’Atā, de Pram’sorm…
Ne parlava pas hèra lo mainat. La paur que’u panava la lenga. Que’s barrejava per totas las soas veas e que’u torrava lo hitge. Qu’èra de bon véder : qu’avè los uelhs qui corrèn pertot, lo mendre brut que’u panava ua estrèita de terror e la nosta paraula ne’u semblava pas rassegurar. Totun, los nostes parions que l’assautèn de questions, autant esglasiats com eth. Mes a despieit d’aqueras perdècas, ne digó pas sonque ua causa, puntant un endret celat per la bruma :
«Qu’ei aquí…
– Qui ei aquí ?» çò’u tornèi en me bèth sentir gahat per l’esglàs.
N’entenoi pas sonque lo reclam de la mea question. Ledas ne deishava pas d’amuishar aqueth punt qui no’s vedè pas. Nosautes, n’i vedèm pas arren en tot cas. Mes eth qu’i vedè quauquarren, eth. Ua causa qui’u sanglacè. Eardic que l’espiè long. Qu’i avè quauquarren qui l’intrigava. L’abséncia de marca au front purmèr e sustot lo hèit qu’avè suberviscut, quan èra solet e perdut suu territòri de caça d’un mostre a crànher. Perqué n’èra pas com los autes, presoèr d’un dolh ? L’assaut de questions que tornè començar. Dilhèu qu’estón las miaças deus nostes parions o la pertinéncia de la question pausada per Eardic, qui forcèn Ledas a parlar. Aquò rai, que parlè. N’ac hasó pas hèra e en chebitejar :
«Ne l’èi pas responuda enqüèra, çò comencè, qu’espèra la mea causida.
– Quina causida Ledas ? çò’u tornè Eardic.
– La mea. Que m’espèra a la soa espuga adara. Que m’apèra. Qu’èi a la respóner, sinon que m’estarèi solet.
– La soa espuga ? On ei ?» çò’u demandèi.
Que tornè puntar l’endret per la bruma e que comencè a caminar. Que’u hasom seguici. Qu’èra l’unica solucion per Eardic de’ns desliurar deu son poder. Avóssim a anar au mei pregond de la soa tuta, que la nse calè véncer. La bruma que vadè de mei anar mei espessa…
Annotations
Versions